Η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει να επιβάλει φόρο εκπομπών άνθρακα στις εισαγωγές αγαθών, συμπεριλαμβανομένου του χάλυβα, του τσιμέντου και της ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με έγγραφα που έχουν διαρρεύσει.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να προτείνει τον μηχανισμό φόρου-άνθρακα στις εισαγωγές στις 14 Ιουλίου, μια κίνηση που αποσκοπεί να θέσει τις επιχειρήσεις της ΕΕ σε ισότιμη βάση με ανταγωνιστές σε χώρες με χαλαρότερες πολιτικές για τον άνθρακα. Η εφαρμογή του μέτρου θα ξεκινήσει σταδιακά από το 2023 και θα εφαρμοστεί πλήρως από το 2026.
Θα ισχύει για τον χάλυβα, τον σίδηρο, το τσιμέντο, τα λιπάσματα, το αλουμίνιο και το ηλεκτρικό ρεύμα, σύμφωνα με τα έγγραφα, τα οποία περιγράφουν μια μέθοδο για τον υπολογισμό των ενσωματωμένων εκπομπών στα εισαγόμενα προϊόντα.
Θα καλύψει τόσο τις άμεσες εκπομπές – εκείνες που εμπλέκονται στην παραγωγή “για τις οποίες ο παραγωγός έχει άμεσο έλεγχο, συμπεριλαμβανομένων των εκπομπών για τη θέρμανση και την ψύξη κατά τη διαδικασία παραγωγής” – και έμμεσες εκπομπές όπως “ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνεται κατά τη διαδικασία παραγωγής”.
Η Johanna Lehne, από το think tank E3G για το κλίμα, είπε ότι δεν την εξέπληξαν τα σχέδια.
«Αυτό που έχουμε είναι ένα αρκετά περιορισμένο εργαλείο προσανατολισμένο στη διαχείριση των εγχώριων συμφερόντων παρά στην αντιμετώπιση της κλιματικής απειλής», είπε.
«Επικεντρώνεται σε λίγους τομείς, τα δωρεάν δικαιώματα εκπομπών διατηρούνται για μια απροσδιόριστη περίοδο, αυξάνοντας τον κίνδυνο να ερμηνευτεί το μέτρο ως διπλή προστασία, ενώ τα έσοδα προορίζονται για τον προϋπολογισμό της ΕΕ», πρόσθεσε.
Οι εισαγωγείς θα πρέπει να παρέχουν δεδομένα για τα εισαγόμενα αγαθά, συμπεριλαμβανομένου «ενός μοναδικού αναγνωριστικού που έχει εκχωρηθεί από την αρχή CBAM», τον τύπο και την ποσότητα, τη χώρα προέλευσης και τον υπολογισμό που έχει χρησιμοποιηθεί.
Οι εισαγωγείς θα πρέπει να αγοράσουν ψηφιακά πιστοποιητικά, με το καθένα να αντιπροσωπεύει έναν τόνο εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα ενσωματωμένο στα προϊόντα τους.
Η τιμή των πιστοποιητικών θα συνδέεται με το κόστος των αδειών στην αγορά άνθρακα της ΕΕ και θα βασίζεται στη μέση τιμή των δημοπρασιών αδειών άνθρακα της ΕΕ κάθε εβδομάδα.
Ποιες χώρες αφορά;
Σύμφωνα με το έγγραφο, ο δασμός στα σύνορα άνθρακα δεν θα ισχύει για χώρες της τελωνειακής ένωσης – Ισλανδία, Λιχτενστάιν, Νορβηγία και Ελβετία. Ούτε θα ισχύει για υπερπόντια εδάφη της ΕΕ.
Εάν οι χώρες έχουν παρόμοια τιμολόγηση άνθρακα με την Ευρώπη, ο δασμός δεν θα ισχύει επίσης. Ωστόσο, χώρες με υψηλές κλιματικές φιλοδοξίες, όπως οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, δεν εξαιρούνται αυτόματα.
Οι φτωχότερες χώρες, ωστόσο, θα μπορούσαν να λάβουν εξαίρεση, δήλωσε ο επικεφαλής της ΕΕ για το κλίμα, Frans Timmermans, στη συνέντευξη του EURACTIV τον Μάιο.
«Σε πραγματικούς εμπορικούς όρους, ο αντίκτυπος θα γίνει αισθητός κυρίως στις γείτονες χώρες της ΕΕ», δήλωσε η Lehne. «Ωστόσο, αυτό δεν αποκλείει την πιθανότητα οι εμπορικοί εταίροι να αντιδράσουν έντονα και όχι απλά συμβολικά. Εν ολίγοις, πρόκειται περισσότερο για ένα πολιτικό παρά για ένα κλιματικό μέτρο. ”
Κάθε χρόνο, έως τα τέλη Μαΐου, οι εισαγωγείς θα κληθούν να αναφέρουν το ποσό των εκπομπών που έχουν ενσωματωθεί στα εμπορεύματα που εισήγαγαν στην Ευρώπη το προηγούμενο έτος, καθώς και τον αριθμό των πιστοποιητικών εισφοράς που παραδόθηκαν.
Οι εγκαταστάσεις παραγωγής ενέργειας της ΕΕ και οι βιομηχανικές εγκαταστάσεις υποχρεούνται να αγοράζουν άδειες από την αγορά άνθρακα της ΕΕ για την κάλυψη των εκπομπών τους. Οι τιμές της άδειας έχουν φθάσει σε τιμές ρεκόρ φέτος και την Πέμπτη διαπραγματεύονταν στα 52 € ανά τόνο CO2.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε ότι οι χώρες των οποίων οι φιλοδοξίες για την κλιματική πολιτική ταιριάζουν με εκείνες της ΕΕ ενδέχεται να είναι σε θέση να αποφύγουν το συνοριακό τέλος.
Υπάρχουν ακόμη πολλές ανησυχίες σχετικά με την πρόταση, συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης λεπτομερειών σχετικά με τον ρυθμό της σταδιακής κατάργησης των δωρεάν δικαιωμάτων στο πλαίσιο του EU ETS.
Η σταδιακή κατάργηση των δωρεάν δικαιωμάτων “αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη συμβατότητα του μηχανισμού με τον ΠΟΕ”, δήλωσε ο Pascal Lamy, πρώην επίτροπος εμπορίου της ΕΕ και διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καταψήφισε την κατάργηση δωρεάν δικαιωμάτων νωρίτερα αυτό το έτος.
Μια άλλη ανησυχία σχετίζεται με τη χρήση εσόδων του μέτρου, η οποία είναι ένα άλλο βασικό στοιχείο στη συμβατότητα του συστήματος με τον ΠΟΕ, δήλωσε ο Lamy.
«Ο μηχανισμός εισαγωγής φόρου-άνθρακα δεν είναι και δεν πρέπει να θεωρείται φορολογικό μέτρο για την αποπληρωμή του ευρωπαϊκού σχεδίου ανάκαμψης. Είναι πρώτα απ ‘όλα ένα κλιματικό μέτρο και ως εκ τούτου, ο μοναδικός του στόχος πρέπει να είναι η μείωση των παγκόσμιων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου », προειδοποίησε.
“Σε αυτό το σημείο, προτείνουμε να χρησιμοποιηθούν τα πρόσθετα έσοδα που πρόκειται να δημιουργήσει για τη χρηματοδότηση της κλιματικής μετάβασης στις αναπτυσσόμενες χώρες”, δήλωσε ο Lamy.
Δείτε live τις τιμές των μετοχών και των εμπορευμάτων
