Αύξηση που έφτασε το 32% στη μέση τιμή ρεύματος μέσα σε μόλις ένα μήνα καταγράφεται στην αγορά και φέρνει τους καταναλωτές μπροστά σε δυσάρεστες εκπλήξεις. Η μέση τιμή της προημερησίας αγοράς από 63 ευρώ/MWh τον Μάιο εκτοξεύθηκε στα 83 ευρώ/MWh τον Ιούνιο, με τις αυξήσεις να φαίνεται ότι θα συνεχιστούν και το επόμενο διάστημα. Σε ετήσια βάση η αύξηση αυτή ανέρχεται σε 50% (από τα 40,74 ευρώ/MWh).
Το τελευταίο διάστημα οι τιμές της χονδρεμπορικές σπάνε το ένα ρεκόρ μετά το άλλο καθώς η αυξημένη ζήτηση λόγω του καλοκαιριού, η εκτόξευση των τιμών των δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων αλλά και η μεγαλύτερη άνοδος των τελευταίων 13 ετών στο φυσικό αέριο δημιουργούν «θερμό κλίμα» στην αγορά. Είναι ενδεικτικό ότι οι τιμές εκπομπών δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων από 25,6 ευρώ ο τόνος το 2020 έχουν υπερδιπλασιαστεί και ξεπέρασαν πριν από λίγες μέρες τα 58 ευρώ ο τόνος, ενώ οι προβλέψεις κάνουν λόγο για άνοδο μεσοπρόθεσμα ακόμη και στα 100 ευρώ. Αντίστοιχα, το φυσικό αέριο από τα 11,3 ευρώ/MWh πέρυσι τον Μάιο ανήλθε σε 25 ευρώ/MWh φέτος τον ίδιο μήνα και στα 29 ευρώ/MWh τον περασμένο μήνα.
Έτσι, σε συνδυασμό με την αύξηση της ζήτησης που έφεραν οι υψηλές θερμοκρασίες, η τιμή του ρεύματος σημείωσε θεαματική άνοδο. Την περασμένη εβδομάδα, η χονδρεμπορική τιμή έφτασε έως και τα 128,15 ευρώ ανά MWh, ενώ η μέση ωριαία τιμή δεν έπεσε κάτω από τα 100 ευρώ ανά MWh.
Επιβαρυντικά λειτουργεί για τις τιμές η αλλαγή του ενεργειακού μίγματος, καθώς έχει μειωθεί η παραγωγή από ΑΠΕ λόγω των καιρικών συνθηκών και έχει αυξηθεί η χρήση των λιγνιτικών μονάδων που επιβαρύνονται με υψηλό κόστος ρύπων. Η συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα έχει πέσει κάτω από το 20% τις τελευταίες τρεις ημέρες, ενώ συνήθως κυμαίνεται σε ποσοστό κοντά στο 30%.
Πώς θα πληρώσουν το «μάρμαρο» οι καταναλωτές
Η ανησυχία μεταφέρεται στους καταναλωτές, οι οποίοι θα λάβουν «φουσκωμένους» λογαριασμούς, καθώς στα περισσότερα συμβόλαια έχει ενσωματωθεί η ρήτρα Οριακής Τιμής Συστήματος, που επιβαρύνει τις χρεώσεις όταν ξεπερνά κάποιο όριο η τιμή χονδρικής.
Ειδικότερα, Οριακή Τιμή Συστήματος (Ο.Τ.Σ.) είναι η τιμή χονδρικής με την οποία αγοράζουν το ρεύμα οι πάροχοι και παρουσιάζει διακυμάνσεις με αποτέλεσμα να δημιουργεί ένα μη προβλέψιμο κόστος. Μέρος του κινδύνου από την αύξηση αυτή ματακυλίεται στους τελικούς καταναλωτές. Αυτό λειτουργεί ως εξής: αν η Ο.Τ.Σ ξεπεράσει το ανώτατο όριο μιας ουδέτερης ζώνης τιμών που καθορίζεται στη σύμβαση, ο πάροχος επιβαρύνει τον καταναλωτή. Ωστόσο είναι πολλοί οι καταναλωτές που δυσκολεύονται να κατανοήσουν τον τρόπο λειτουργίας των μεταβλητών τιμών του ρεύματος, με αποτέλεσμα να έχουν αυξηθεί πολύ το τελευταίο διάστημα τα παράπονα στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας.
Το όριο ενεργοποίησης για τους περισσότερους προμηθευτές κινείται στα 40 με 45 ευρώ/ MWh, γεγονός που σημαίνει ότι με την πορεία της αγοράς έχει ήδη ενεργοποιηθεί η ρήτρα. Οι καταναλωτές βρίσκονται ενώπιον διαφημίσεων για καλές προσφορές και εκπτώσεις ανά κιλοβατώρα, ωστόσο πολλοί είναι εκείνοι που θα πάρουν πρώτα στα χέρια τους τον λογαριασμό και στη συνέχεια θα αντιληφθούν τη σημαντική αύξηση που θα κληθούν να πληρώσουν.
Η ΡΑΕ έχει ήδη εκκινήσει τις διαδικασίες προκειμένου να υπάρξει διαφάνεια και συγκρισιμότητα στα τιμολόγια των παρόχων, ενώ τους τελευταίους μήνες αυξάνονται συνεχώς τα παράπονα των καταναλωτών για αδιαφάνεια στις χρεώσεις. Η Αρχή έχει ζητήσει από τους προμηθευτές να προσκομίσουν ενημερωτικό υλικό αναφορικά με τις ρήτρες που προβλέπονται στα τιμολόγια. Ωστόσο, η αγορά κινήθηκε με ρυθμούς… χελώνας, ζητώντας παράταση χρόνου έως και το τέλος Ιουνίου. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι, μέχρι να αναλύσει η ΡΑΕ τα στοιχεία για τις ρήτρες, τον αριθμό των καταναλωτών που επηρεάζουν και τις αλλαγές των τελευταίων μηνών, δεν αναμένεται να δούμε αποτελέσματα από τη ΡΑΕ πριν το φθινόπωρο.
Στο μεταξύ, με πρόσφατη παρέμβασή της η ΡΑΕ έχει ζητήσει από τη ΔΕΗ να βάλει τέλος στη ρήτρα CO2, που χαρακτηρίζεται από αδιαφάνεια και δυσκολεύει τις συγκρίσεις με τα τιμολόγια των άλλων παρόχων. Η ΔΕΗ αντικατέστησε τη ρήτρα αυτή με τη Ρήτρα Αναπροσαρμογής Χρέωσης Προμήθειας, που βασίζεται στην Ο.Τ.Σ., ώστε να γίνει ένα βήμα προς την καλύτερη συγκρισιμότητα των τιμολογίων και θα αρχίσει να «μετράει» για τα οικιακά τιμολόγια Γ1, και τα εμπορικά και επαγγελματικά τιμολόγια χαμηλής τάσης από τις 5 Αυγούστου.
Ως όριο ενεργοποίησης της ρήτρας έχει ορίσει τα 50 ευρώ/MWh και συνοδεύει την αλλαγή αυτή με έκπτωση 30% στη χρέωση ενέργειας και έκπτωση 5% στις χρεώσεις προμήθειας του λογαριασμού για τους συνεπείς πελάτες.
Από την πλευρά της, η διοίκηση της ΔΕΗ αφήνει αιχμές κατά των ανταγωνιστών της. Μιλώντας στην τελευταία Γενική Συνέλευση, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, Γιώργος Στάσσης ανέφερε ότι οι ανταγωνιστές της ΔΕΗ θα πρέπει «να είναι πολύ προσεκτικοί και να μην παραπλανούν τον κόσμο». Όπως είπε, εμφανίζουν μεγάλες εκπτώσεις, ενώ ταυτόχρονα εφαρμόζουν μεγάλες ρήτρες προς τα πάνω. Υπενθύμισε δε ότι η ΔΕΗ διαθέτει και σταθερά τιμολόγια, χωρίς ρήτρες αναπροσαρμογής για 1-2 χρόνια.
BusinessDaily
Δείτε live τις τιμές των μετοχών και των εμπορευμάτων
