Σε λιγότερο από μια δεκαετία, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δαπανήσει 440 εκατομμύρια ευρώ για Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος» (PCIs) φυσικού αερίου που είτε δεν έχουν ολοκληρωθεί εγκαίρως είτε είναι πιθανό να μη ολοκληρωθούν ποτέ, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε σήμερα Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου.
Συνολικά, σχεδόν 5 δισεκατομμύρια ευρώ από τα χρήματα φορολογουμένων της ΕΕ δαπανήθηκαν από το 2013 σε 41 έργα φυσικού αερίου όπως αγωγούς ή τερματικούς σταθμούς εισαγωγής, σύμφωνα με τη μελέτη της Global Witness, μιας διεθνούς ΜΚΟ.
Το μεγαλύτερο μέρος αυτού του ποσού – πάνω από 430 εκατομμύρια ευρώ – δαπανήθηκε στον αγωγό BRUA, με στόχο τη σύνδεση της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της Ουγγαρίας και της Αυστρίας με αποθέματα φυσικού αερίου στη Μαύρη Θάλασσα.
Ο εν λόγω αγωγός υπήρξε καυτό θέμα στο παρελθόν, αλλά στην περίπτωση της Βουλγαρίας, οι εργασίες βρίσκονται σε πλήρη ακινησία.
Σχεδιασμένος για να βοηθήσει στην απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο, ο αγωγός BRUA στόχευε στη μεταφορά 1,75 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου στην πρώτη φάση του.
Ένα τμήμα του αγωγού ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του 2020, αλλά βρίσκεται εξ ολοκλήρου στη Ρουμανία και δεν φτάνει ούτε στη Μαύρη Θάλασσα ούτε στις γείτονες της χώρας.
Οι επενδυτές ανησυχούν τώρα ότι ο αγωγός BRUA δεν θα ολοκληρωθεί ποτέ, αφού η Exxon – η οποία ηγήθηκε του μεγαλύτερου τμήματος του έργου – ανακοίνωσε ότι θέλει να πουλήσει την άδεια της. Επίσης τα σχέδια επέκτασης του BRUA στην Ουγγαρία ακυρώθηκαν τον Απρίλιο του περασμένου έτους.
Τα άλλα έξι έργα είναι:
Η 3η διασύνδεση Πορτογαλίας-Ισπανίας (ακυρώθηκε). Επιχορήγηση ΕΕ: 97.359 ευρώ
Ο αγωγός αερίου Midcat που συνδέει τη Γαλλία και την Ισπανία (ακυρώθηκε). Επιχορήγηση ΕΕ: 6.253.708 ευρώ
Η διασύνδεση φυσικού αερίου Πολωνίας-Τσεχίας (έχει παγώσει). Επιχορήγηση ΕΕ: 1.360.868 ευρώ
Ο αγωγός φυσικού αερίου Pince-Lendava-Kidričevo (καμία δραστηριότητα από τη λήψη χρηματοδότησης από την ΕΕ το 2014). Επιχορήγηση ΕΕ: 344.500 ευρώ
Η διασύνδεση φυσικού αερίου Αυστρίας-Τσεχίας (σταμάτησε). Επιχορήγηση ΕΕ: 41,993 ευρώ
Το έργο αερίου Eastring που συνδέει τη Σλοβακία με τα σύνορα Βουλγαρίας-Τουρκίας μέσω Ρουμανίας και Ουγγαρίας (αναβλήθηκε επ ‘αόριστον). Επιχορήγηση ΕΕ: 438.527 ευρώ
Η Global Witness προειδοποιεί τώρα την Ευρώπη να μην επαναλάβει τα ίδια λάθη κατά την επιλογή της επόμενης παρτίδας έργων βάσει του ενημερωμένου κανονισμού της ΕΕ για τα διευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας (ΔΕΔ-Ε).
Σύμφωνα με την Global Witness, η αποτυχία αυτών των έργων εξηγείται σε μεγάλο βαθμό επειδή ο κανονισμός ΔΕΔ-Ε δίνει ρόλο στις εταιρείες φυσικού αερίου (που εκπροσωπούνται από την ENTSOG, την ένωση διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς αερίου) να επιλέξουν αυτές τα έργα υποδομής που έχουν επιλεγεί για να λάβουν Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.
«Είναι απίστευτο ότι η Επιτροπή πιστεύει ότι αυτή είναι μια δίκαιη διαδικασία για να αποφασιστεί πώς θα δαπανηθούν δημόσια χρήματα. Όταν οι εταιρείες που επωφελούνται άμεσα εμπλέκονται στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, είναι λογικό να σπαταλώνται πολύτιμοι οικονομικοί πόροι », δήλωσε ο Jonathan Gant, επικεφαλής εκστρατείας της Global Witness.
«Η πρόταση της Επιτροπής αποτυγχάνει να αντιμετωπίσει τη θεμελιώδη σύγκρουση συμφερόντων που δημιουργήθηκε αφήνοντας την ENTSOG υπεύθυνη για βασικά μέρη της διαδικασίας επιλογής των έργων», λέει ο Gant.
Η χρηματοδότηση της ΕΕ βάσει των κανόνων ΔΕΔ-Ε στοχεύει στην άντληση μετρητών τόσο από τις εθνικές κυβερνήσεις όσο και από τον ιδιωτικό τομέα, για να βοηθήσει στην κινητοποίηση των μαζικών επενδύσεων που απαιτούνται για την επίτευξη των κλιματικών στόχων της Ευρώπης.
Ο επικαιροποιημένος κανονισμός ΔΕΔ-Ε αποκλείει για πρώτη φορά τους αγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου από τη χρηματοδότηση της ΕΕ, αλλά αφήνει ανοιχτή την πόρτα για τη χρηματοδότηση δικτύων υδρογόνου, τα οποία μπορούν να κατασκευαστούν προσαρμόζοντας την υπάρχουσα υποδομή φυσικού αερίου.
«Μέχρι το 2030, οι συνολικές επενδυτικές ανάγκες σε ηλεκτρολύτες υδρογόνου εκτιμάται μεταξύ 24-42 δισεκατομμυρίων ευρώ», ανέφερε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όταν παρουσίασε τον επικαιροποιημένο κανονισμό ΔΕΔ-Ε πέρυσι. Ακόμη, περίπου 65 δισεκατομμύρια ευρώ θα χρειαστούν για μεταφορά, διανομή και αποθήκευση υδρογόνου.
Δείτε live τις τιμές των μετοχών και των εμπορευμάτων