Τέλος στα προβλήματα που παρατηρούνται στην αγορά ενέργειας στοχεύει να δώσει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, προωθώντας ειδικό μηχανισμό ελέγχου στο πλαίσιο που target model, αλλά και αναζητώντας λύσεις για να δοθεί μεγαλύτερη διαφάνεια στα τιμολόγια της λιανικής.
Έως το τέλος του Ιουλίου, η Αρχή θα ανακοινώσει το σχέδιο αναμόρφωσης της χονδρεμπορικής αγοράς, όπως τόνισε χτες, μιλώντας στο 5ο Παγκρήτιο Ενεργειακό Συνέδριο, ο πρόεδρος της ΡΑΕ, Αθανάσιος Δαγούμας. Η ΡΑΕ δημιουργεί Μηχανισμό Παρακολούθησης και Εποπτείας των Ενεργειακών Αγορών, ο οποίος αξιοποιεί ευρύ φάσμα δεδομένων που συλλέγονται μέσω τυποποιημένης διαδικασίας από τους Διαχειριστές και αναλύονται κατά τρόπο αυτοματοποιημένο. Στόχος είναι ο νέος αυτός μηχανισμός να ενισχύσει την εποπτική αρμοδιότητα της Αρχής, καθώς θα της παράσχει την ευχέρεια της ενδελεχούς παρακολούθησης του επιπέδου ανταγωνισμού και των πρακτικών των συμμετεχόντων στην αγορά ώστε να μπορεί να παρέμβει άμεσα.
Υπενθυμίζεται, ότι από την αρχή λειτουργίας του target model τον περασμένο Νοέμβριο παρουσιάστηκαν αρκετές δυσαρμονίες που χαρακτηρίστηκαν σαν «παιδικές ασθένειες» του νέου μοντέλου λειτουργίας της αγοράς. Μάλιστα η ΡΑΕ είχε ήδη παρέμβει τον περασμένο χειμώνα ώστε να σταματήσει το ράλι των τιμών θέτοντας σε ισχύ αποφάσεις για την τροποποίηση του Κανονισμού Αγοράς Εξισορρόπησης, με τη θέσπιση μέτρων που αποβλέπουν στην εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και στην προώθηση του αποτελεσματικού ανταγωνισμού σε αυτή.
Υπενθυμίζεται ότι το κόστος της Αγοράς Εξισορρόπησης, ακολούθησε μία ανοδική τάση που έφτασε στις ανώτατες τιμές την εβδομάδα 30.11.2020 – 06.12.2020 και διαμορφώθηκε, όπως αναφέρει η ΡΑΕ «σε αδόκητα επίπεδα (…) σε 36 €/MWh, όταν τις τέσσερις πρώτες εβδομάδες λειτουργίας της Αγοράς Εξισορρόπησης το ύψος του Λογαριασμού Προσαυξήσεων 3 (ΛΠ-3) ανήλθε σε περίπου 5, 12, 16 και 17 €/MWh αντίστοιχα, χωρίς τις διορθωτικές εκκαθαρίσεις».
Η ΡΑΕ στην αιτιολογική έκθεση της απόφασης αναγνωρίζει ότι υπάρχει ζήτημα καταχρηστικών συμπεριφορών στην αγορά εξισορρόπησης και αναφέρει ότι τα μέτρα που προωθεί, μεταξύ των οποίων και η επιβολή ορίων στις τιμές, «συγκεράζουν τον διττό στόχο, αφενός της κατά το δυνατόν ελάχιστης παρέμβασης ως προς τον καθορισμό των τιμών, ώστε να διατηρείται ουσιωδώς ελεύθερη η αγορά να λειτουργήσει, αφετέρου της αποκατάστασης συνθηκών εύρυθμης λειτουργίας και ανταγωνισμού. Ειδικότερα, η θέσπιση των εν λόγω μέτρων ενισχύει το πλαίσιο λειτουργίας της Αγοράς Εξισορρόπησης, αποθαρρύνοντας την εμφάνιση καταχρηστικών συμπεριφορών και αποτρέποντας την καταστρατήγηση των τυπικών κανόνων προκειμένου για την αποκόμιση οφέλους, εις βάρος της οικονομικότητας του Συστήματος, του υγιούς ανταγωνισμού, των λοιπών Συμμετεχόντων και των καταναλωτών».
Διαβούλευση για τα τιμολόγια και τις ρήτρες
Παράλληλα, παρά την απροθυμία των προμηθευτών, που καθυστέρησαν να δώσουν τα απαραίτητα στοιχεία οδηγώντας τη διαδικασία σε παράταση, η ΡΑΕ θα προχωρήσει στο τέλος του μήνα σε διαβούλευση για τις ρήτρες χονδρεμπορικής στα τιμολόγια λιανικής, όπως ανέφερε χθες ο κ. Δαγούμας.
Οι τιμές της χονδρεμπορικές σπάνε το ένα ρεκόρ μετά το άλλο καθώς η αυξημένη ζήτηση λόγω του καλοκαιριού, η εκτόξευση των τιμών των δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων αλλά και η μεγαλύτερη άνοδος των τελευταίων 13 ετών στο φυσικό αέριο δημιουργούν «θερμό κλίμα» στην αγορά. Είναι ενδεικτικό ότι οι τιμές εκπομπών δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων από 25,6 ευρώ ο τόνος το 2020 έχουν υπερδιπλασιαστεί και ξεπέρασαν πριν από λίγες μέρες τα 58 ευρώ ο τόνος, ενώ οι προβλέψεις κάνουν λόγο για άνοδο μεσοπρόθεσμα ακόμη και στα 100 ευρώ. Αντίστοιχα, το φυσικό αέριο από τα 11,3 ευρώ/MWh πέρυσι τον Μάιο ανήλθε σε 25 ευρώ/MWh φέτος τον ίδιο μήνα και στα 29 ευρώ/MWh τον περασμένο μήνα.
Έτσι, σε συνδυασμό με την αύξηση της ζήτησης που έφεραν οι υψηλές θερμοκρασίες, η τιμή του ρεύματος σημείωσε θεαματική άνοδο. Στα τέλη του Ιουνίου, η χονδρεμπορική τιμή έφτασε έως και τα 128,15 ευρώ ανά MWh, ενώ η μέση τιμή τον Ιούνιο ήταν 32% υψηλότερη από τον Μάιο. Επιβαρυντικά λειτουργεί για τις τιμές η αλλαγή του ενεργειακού μείγματος, καθώς έχει μειωθεί η παραγωγή από ΑΠΕ λόγω των καιρικών συνθηκών και έχει αυξηθεί η χρήση των λιγνιτικών μονάδων που επιβαρύνονται με υψηλό κόστος ρύπων.
Πώς θα πληρώσουν το «μάρμαρο» οι καταναλωτές
Η ανησυχία μεταφέρεται στους καταναλωτές, οι οποίοι θα λάβουν «φουσκωμένους» λογαριασμούς, καθώς στα περισσότερα συμβόλαια έχει ενσωματωθεί η ρήτρα Οριακής Τιμής Συστήματος, που επιβαρύνει τις χρεώσεις όταν ξεπερνά κάποιο όριο η τιμή χονδρικής.
Ειδικότερα, Οριακή Τιμή Συστήματος (Ο.Τ.Σ.) είναι η τιμή χονδρικής με την οποία αγοράζουν το ρεύμα οι πάροχοι και παρουσιάζει διακυμάνσεις με αποτέλεσμα να δημιουργεί ένα μη προβλέψιμο κόστος. Μέρος του κινδύνου από την αύξηση αυτή ματακυλίεται στους τελικούς καταναλωτές. Αυτό λειτουργεί ως εξής: αν η Ο.Τ.Σ ξεπεράσει το ανώτατο όριο μιας ουδέτερης ζώνης τιμών που καθορίζεται στη σύμβαση, ο πάροχος επιβαρύνει τον καταναλωτή. Ωστόσο είναι πολλοί οι καταναλωτές που δυσκολεύονται να κατανοήσουν τον τρόπο λειτουργίας των μεταβλητών τιμών του ρεύματος, με αποτέλεσμα να έχουν αυξηθεί πολύ το τελευταίο διάστημα τα παράπονα στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας.
Το όριο ενεργοποίησης για τους περισσότερους προμηθευτές κινείται στα 40 με 45 ευρώ/ MWh, γεγονός που σημαίνει ότι με την πορεία της αγοράς έχει ήδη ενεργοποιηθεί η ρήτρα. Οι καταναλωτές βρίσκονται ενώπιον διαφημίσεων για καλές προσφορές και εκπτώσεις ανά κιλοβατώρα, ωστόσο πολλοί είναι εκείνοι που θα πάρουν πρώτα στα χέρια τους τον λογαριασμό και στη συνέχεια θα αντιληφθούν τη σημαντική αύξηση που θα κληθούν να πληρώσουν.
Η ΡΑΕ έχει ήδη εκκινήσει τις διαδικασίες προκειμένου να υπάρξει διαφάνεια και συγκρισιμότητα στα τιμολόγια των παρόχων, ενώ τους τελευταίους μήνες αυξάνονται συνεχώς τα παράπονα των καταναλωτών για αδιαφάνεια στις χρεώσεις. Η Αρχή έχει ζητήσει από τους προμηθευτές να προσκομίσουν ενημερωτικό υλικό αναφορικά με τις ρήτρες που προβλέπονται στα τιμολόγια. Ωστόσο, η αγορά κινήθηκε με ρυθμούς… χελώνας, ζητώντας παράταση χρόνου έως και το τέλος Ιουνίου, ενώ από τη χθεσινή τοποθέτηση του προέδρου της ΡΑΕ προκύπτει ότι η διαβούλευση για τις ρήτρες θα γίνει στο τέλος αυτού του μήνα, ώστε να μη χαθεί άλλος χρόνος.
Υπενθυμίζεται ότι, προσπαθώντας να προσφέρει στους καταναλωτές έναν εύχρηστο τρόπο σύγκρισης των διαθέσιμων τιμολογίων από τους διαφορετικούς προμηθευτές ενέργειας, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας δημιούργησε ένα ηλεκτρονικό εργαλείο, που βρίσκεται στον «αέρα» από τα τέλη του 2020.. Σε μια βάση δεδομένων συγκεντρώνονται όλα τα στοιχεία για τις χρεώσεις από τους παρόχους και ένας καταναλωτής μπορεί, μέσα από μερικά σχετικά απλά βήματα, αφού καταχωρήσει τις ιδιαίτερες προτιμήσεις του, να βρει ποια εταιρεία προσφέρει τις χαμηλότερες χρεώσεις για τις δικές του ανάγκες. Ειδικότερα, επισκεπτόμενος κανείς την ιστοσελίδα www.energycost.gr, μπορεί να συγκρίνει τιμές και παροχές ανάμεσα σε 275 προϊόντα προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας για οικιακούς πελάτες και επιχειρήσεις (με παροχές που δεν ξεπερνούν τα 25 kVA σε εγκατεστημένη ισχύ).
BusinessDaily
Δείτε live τις τιμές των μετοχών και των εμπορευμάτων
