του Άγγελου Κρητικόπουλου
Οι πρώτες μέρες του 2021 φέρνουν τις τιμές των ρύπων μέσω του συστήματος ETS (EU emissions trading system) της ΕΕ στα υψηλότερα σημεία όλων των εποχών, δημιουργώντας συνθήκες για νέες, σημαντικότατες πιέσεις στην βιομηχανία και την ηλεκτροπαραγωγή.
Κλείνονταν την Παρασκευή στο υψηλό των 34,82 ευρώ ο τόνος, οι τιμές CO2 συνέχισαν την πρόσφατη ανοδική τάση που βρίσκεται σε εξέλιξη από τα τέλη Οκτωβρίου του 2020. Είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι εν μέσω πανδημίας και παρά την αναμενόμενη μείωση της παραγωγικής δραστηριότητας στη βιομηχανία και την ηλεκτροπαραγωγή, οι τιμές των ρύπων για το 2020 σημείωσαν άνοδο 42%.
Και η μακροπρόθεσμη τάση όμως δεν είναι ιδιαίτερα ευνοϊκή για το μέλλον. Την τελευταία πενταετία, οι τιμές των ρύπων κινήθηκαν από τα 7 ευρώ ο τόνος στις αρχές του 2016 στα σημερινά σχεδόν 35 ευρώ, παρουσιάζοντας άνοδο 400%.

Πηγή: www.quandl.com
Συγκυριακοί και δομικοί οι λόγοι της αύξησης
Η συνεχιζόμενη άνοδος των τελευταίων ημερών μπορεί να αποδοθεί συνδυαστικά σε συγκυριακούς αλλά και δομικούς λόγους:
- Οι ιδιαίτερα κακές καιρικές συνθήκες που πλήττουν το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης, δημιουργούν αυξημένες ανάγκες για θέρμανση και ηλεκτροπαραγωγή οι οποίες μαζί με την καθυστέρηση στην έναρξη των δημοπρασιών για τα δικαιώματα της νέας χρονιάς συμβάλλουν συγκυριακά στην άνοδο των τιμών.
- Παράλληλα όμως, τα σχέδια της ΕΕ για περαιτέρω μείωση των εκπομπών ρύπων και αυστηροποίηση του καθεστώτος ETS διαπραγμάτευσης των ρύπων με νέα μείωση των διαθέσιμων δικαιωμάτων ρύπων στην αγορά, αποτελούν τους δομικούς λόγους που οδηγούν τις τιμές ανοδικά από τα τέλη Οκτωβρίου της περασμένης χρονιάς.
Το δίλημμα της ΔΕΗ
Η συνεχιζόμενη αύξηση στις τιμές των ρύπων οδηγεί αναπόφευκτα σε αυξημένο κόστος για τη βιομηχανία καθώς και για τις ρυπογόνες μονάδες των παραγωγών ρεύματος της Ευρώπης. Σε αυτά τα πλαίσια η κατάσταση μπορεί να αποδειχθεί σε σημαντικό πονοκέφαλο για τη ΔΕΗ η οποία βασίστηκε σε σημαντικό βαθμό στο χαμηλό κονδύλι από τους ρύπους στο ενιάμηνο του 2020 για να φέρει τα βελτιωμένα αποτελέσματα που ικανοποίησαν διοίκηση, επενδυτές και κυβέρνηση πριν δύο μήνες.
Θυμίζουμε ότι στα αποτελέσματα ενιαμήνου της ΔΕΗ, η δαπάνη για δικαιώματα εκπομπών CO2 μειώθηκε σε 263,1 εκ. ευρώ από €406,9 εκ. την αντίστοιχη περίοδο του 2019, λόγω των μείωσης των εκπομπών CO2 από 17,9 εκ. τόνους σε 10,9 εκ. τόνους η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από την αύξηση της μέσης τιμής δικαιωμάτων εκπομπών CO2 από 22,68 ευρώ/τόνο σε 24,26 ευρώ/τόνο.
Με τις τιμές όμως τώρα στα 35 ευρώ/τόνος η ΔΕΗ βρίσκεται σε ένα μεγάλο δίλημμα. Προκειμένου να κρατήσει το κόστος CO2 στα ίδια επίπεδα, η εταιρία θα πρέπει να μειώσει περαιτέρω -δραστικά- την παραγωγή από λιγνιτικά αλλά και τις μονάδες αερίου κινδυνεύοντας να χάσει σημαντικά μερίδια αγοράς ή θα πρέπει αναπόφευκτα να ζητήσει αναπροσαρμογές στα τιμολόγια.
Αν δεν γίνει ένα από τα δύο, οι αυξημένες τιμές από τα 24 στα 35 ευρώ/τόνος για τους ρύπους μπορεί να εξανεμίσουν μεγάλο μέρος των θετικών αποτελεσμάτων της ΔΕΗ επαναφέροντας την εταιρία σε πιο δύσκολα μονοπάτια.
Δείτε live τις τιμές των μετοχών και των εμπορευμάτων