Της Χαράς Αυγερινού,
Οι υψηλές τιμές στη χονδρεμπορική τιμή ρεύματος βρίσκεται αυτό το διάστημα στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της ΡΑΕ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας). Η ΡΑΕ προγραμματίζει σύμφωνα με πληροφορίες έναν συνολικό επανασχεδιασμό του μοντέλου λειτουργίας της αγοράς λαμβάνοντας υπόψιν τη θέση τόσο των εμπλεκόμενων στην αγορά όσο και του υπουργείου Περιβάλλοντος.
Ειδικότερα, το διάστημα από 1/11 έως 13/12 το μέσο κόστος στην Αγορά της Επόμενης Ημέρας, στην οποία συμμετέχουν όλες οι θερμικές μονάδες και οι ΑΠΕ, διαμορφώθηκε στα 57,98 ευρώ η μεγαβατώρα. Ωστόσο το τελικό κόστος ρεύματος στη χονδρεμπορική αγορά εκτοξεύθηκε στα 80,65 ευρώ η μεγαβατώρα, καθώς στο μέσο κόστος της Αγοράς της Επόμενης Ημέρας προστέθηκε το υψηλό κόστος της αγοράς εξισορρόπησης (22,67 ευρώ η μεγαβατώρα). Το συνολικό κόστος εξισορρόπησης έφτασε τα 140 εκατ. ευρώ μέσα σε πέντε εβδομάδες, όταν τα προηγούμενα χρόνια σε ετήσια βάση ο αντίστοιχος λογαριασμός τοποθετούνταν γύρω στα 200 εκατ. ευρώ.
Η αγορά των ΑΠΕ εκτιμά ότι οι υψηλές τιμές οφείλονται στον ελλιπή σχεδιασμό του targetmodel, που «επιτρέπει» στους παραγωγούs θερμικών μονάδων να βγάζουν υψηλά κέρδη ανεβάζοντας τις τιμές χωρίς να χρειαστεί να παρανομήσουν. Κύκλοι μάλιστα της αγοράς υποστηρίζουν ότι το μοντέλο χρηματιστηριακού τύπου που σχεδιάστηκε με χαρακτηριστικά ώριμων ευρωπαϊκών αγορών «ξέχασε» να συμπεριλάβει τα χαρακτηριστικά της ελληνικής αγοράς (περιορισμένη διαθεσιμότητα ευέλικτων μονάδων πχ. φυσικού αερίου, περιορισμένες διασυνδέσεις με άλλες αγορές, και τεχνικά ζητήματα, όπως ο κορεσμός του δικτύου της Πελοποννήσου).
Ακόμα ένα επιβαρυντικό στοιχείο αποτελεί η δυσχέρεια προβλεψιμότητας σε πραγματικό χρόνο – ανά 15 λεπτά – που δεν επιτρέπει τη διόρθωση των φορτίων. Κατά συνέπεια προκαλείται ανάγκη αυξημένων εφεδρειών ενέργειας που οδηγεί στην αύξηση της ζήτησης και στις αυξημένες προσφορές από τις ευέλικτες μονάδες.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι τα έως τώρα δεδομένα καταδεικνύουν δυσανάλογα ύψη εφεδρειών σε σχέση με τον όγκο ποσοτήτων ενέργειας στην Αγορά της Επόμενης Ημέρας. Οι παραγωγοί από την πλευρά τους, αξιοποιώντας αυτό το δεδομένο και ανεβάζουν τις αποδόσεις τους, δίνοντας χαμηλές προσφορές στην Αγορά της Επόμενης Ημέρας για να μπουν, αφού είναι βέβαιο ότι ο ΑΔΜΗΕ θα τους ζητήσει να τις θέσουν σε ανοδική πορεία αποζημιώνοντάς τις σε υψηλές τιμές.
Ο κορεσμός του συστήματος Πελοποννήσου λόγω της καθυστέρησης υλοποίησης της γραμμής μεταφοράς 400 KV που κατασκευάζει ο ΑΔΜΗΕ, φαίνεται να αξιοποιήθηκε από τη ΔΕΗ και τη μονάδα φυσικού αερίου της Μεγαλόπολης, επιτυγχάνοντας αποζημιώσεις που είχε προεξοφλήσει για καθοδική πορεία της μονάδας.
Η ΡΑΕ επανεξετάζει όλες τις παραμέτρους, από τα όρια των προσφορών και τις ποσότητες των εφεδρειών μέχρι και τον αλγόριθμο του ΑΔΜΗΕ. Εχει βγάλει ήδη σε διαβούλευση εισήγηση για περιορισμό των ανώτατων και κατώτατων ορίων στις προσφορές ενέργειας και ισχύος στην αγορά εξισορρόπησης στα 0 ευρώ/MW-h και ανώτατο όριο 50 ευρώ/MW-h και αντιστοίχως στα 0 ευρώ/MWh και ανώτατο όριο 100 ευρώ/MWh.
Αν και η εισήγηση αναφέρεται σε τρίμηνη διάρκεια, στις αρμόδιες αρχές φαίνεται να αποκρυσταλλώνεται η άποψη πως τόσο τα όρια όσο και τα μέτρα που θα ακολουθήσουν, θα πρέπει να παγιωθούν για ένα διάστημα και να αποσύρονται σταδιακά όσο η αγορά θα ωριμάζει. Η ΡΑΕ κατόπιν εισήγησης του ΑΔΜΗΕ προχωράει σε τροποποίηση των χρεώσεων στις αποκλίσεις ισχύος στην αγορά εξισορρόπησης για το σύστημα της Πελοποννήσου, μέχρι να τεθεί σε λειτουργία η γραμμή μεταφοράς των 400 KV.
Ταυτόχρονα προμηθευτές και παραγωγή ΑΠΕ έχουν υποβάλει αίτημα για αναδρομική επιστροφή των χρημάτων που κατέβαλαν λόγω των υψηλών τιμών. Το αίτημα αυτό εξετάζεται από τις νομικές υπηρεσίες της αρμόδιας Αρχής. Στις αιτιάσεις ότι δεν μπορούν να επιστραφούν αναδρομικά χρήματα από την αγορά, η πλευρά των ΑΠΕ υπενθυμίζει την περίπτωση της επιστροφής χρημάτων όταν στο παρελθόν τέθηκε ανώτατο όριο στις χρεώσεις προμηθευτών. Οι φορείς των ΑΠΕ εισηγούνται ακόμη στη ΡΑΕ τη θέσπιση ορίου ανοχής στις αποκλίσεις των ΑΠΕ που διαχειρίζεται ο ΔΑΠΕΕΠ ή και πλήρη απαλλαγή τους από το κόστος εξισορρόπησης. Σημειώνεται ότι η αγορά εξισορρόπησης έχει επιβαρύνει τον ΕΛΑΠΕ για το διάστημα 1/11 έως 12/12 με 12 εκατ. ευρώ.
Δείτε live τις τιμές των μετοχών και των εμπορευμάτων