Όπως και στην περίπτωση του φυσικού αερίου, οι προκλήσεις στη διαπραγμάτευση ηλεκτρισμού μεταξύ της Μεγάλης Βρετανίας και της ΕΕ θα είναι αρκετές, παρά την πρόσφατη επίτευξη συμφωνίας την παραμονή των Χριστουγέννων μεταξύ των δύο μερών.
Μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου του 2020, οι αγορές ηλεκτρικής ενέργειας του Ηνωμένου Βασιλείου παρέμεναν συνδεδεμένες στις αγορές της ΕΕ, μέσω κοινών κανόνων που προσδιόριζαν τη λειτουργία τους. Οι ροές ηλεκτρικής ενέργειας ήταν -και παραμένουν- σημαντικές και αφορούσαν τη ροή ηλεκτρισμού μεταξύ της ηπειρωτικής Ευρώπης και της Μεγάλης Βρετανίας, μεταξύ της Μεγάλης Βρετανίας και της νήσου της Ιρλανδίας, αλλά και εντός αυτής, μεταξύ δηλαδή της Βόρειας Ιρλανδίας και της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας.
Η ιδιαιτερότητα εδώ, βρίσκεται στο γεγονός ότι η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της Βόρειας Ιρλανδίας είναι ξεχωριστή από τη Μεγάλη Βρετανία. Η Βόρεια Ιρλανδία μοιράζεται μια χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας με τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας, την ενιαία αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, ένα παράδειγμα συνεργασίας Βορρά-Νότου που έχει ωφελήσει τους καταναλωτές και τις οικονομίες της Βόρειας Ιρλανδίας και της Ιρλανδίας.
Οι προκλήσεις που εγείρονται από την 1η Ιανουαρίου 2021
Το νέο μοντέλο διαπραγμάτευσης και εμπορίου ηλεκτρικής ενέργειας έχει σχεδόν συμφωνηθεί μεταξύ των δύο μερών, αλλά δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστεί από την 1η Ιανουαρίου. Θα υπάρξει λοιπόν στην πράξη κάτι σαν μια νέα μεταβατική περίοδος που θα αφορά την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και προφανώς η ευθύνη της προσαρμογής θα βαραίνει ως επί το πλείστων το Ηνωμένο Βασίλειο. Οι παράγοντες της βιομηχανίας και οι διαχειριστές αναμένεται να βρίσκονται στο επίκεντρο σφοδρών και σχεδόν καθημερινών αλλαγών και ρυθμίσεων έως ότου σταθεροποιηθεί το σύστημα.
Οι συμμετέχοντες στην αγορά της Μεγάλης Βρετανίας, οι οποίοι θέλουν να διαπραγματεύονται σε χονδρικές αγορές ενέργειας της ΕΕ, να πραγματοποιούν διασυνοριακό εμπόριο ή να πραγματοποιούν συναλλαγές εντός της ενιαίας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, θα πρέπει να εγγραφούν σε μια ρυθμιστική αρχή της ΕΕ. Τη διαδικασία επανεγγραφής στην ΕΕ διαχειρίζεται ο Οργανισμός Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών της ΕΕ (ACER). Ο ACER δημοσίευσε οδηγίες σχετικά με την επανεγγραφή ήδη από τις 8 Ιανουαρίου 2019.
Η Βόρεια Ιρλανδία ως τμήμα του Ηνωμένου Βασιλείου θα έπρεπε να υπακούει και να ακολουθεί το ρυθμιστικό πλαίσιο της Βρετανίας. Ωστόσο μην ξεχνάμε πως Ιρλανδία (μέλος ΕΕ) και Βόρεια Ιρλανδία (Η.Β.) έχουν ενιαία αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου θεωρείται βέβαιο πως θα επιτρέψει στην αποκεντρωμένη εξουσία της Βορείου Ιρλανδίας να πραγματοποιήσει όποιες και όσες ρυθμίσεις είναι απαραίτητες για την απρόσκοπτη συνέχιση της λειτουργίας της ενιαίας αγοράς της νήσου, με τα ‘’εσωτερικά’’ ζητήματα του Η.Β. να περνάνε σε δεύτερη μοίρα προς το παρόν. Είναι αξιοσημείωτο πως οι αρμόδιες αρχές ηλεκτρισμού της Βορείου Ιρλανδίας θα συνεχίσουν να αντιμετωπίζονται ως αρχές κράτους-μέλους της ΕΕ. Η διαδικασία επανεγγραφής των συμμετεχόντων της αγοράς θα αφορά μόνο τη δήλωση έδρας, αν δηλαδή θα βρίσκονται στο σύστημα της Ιρλανδίας ή της Βόρειας Ιρλανδίας.
Δείτε live τις τιμές των μετοχών και των εμπορευμάτων