Εντός 24 μηνών η χώρα μας έχει πραγματοποιήσει αξιοσημείωτα βήματα στον τομέα των υποδομών διαχείρισης αποβλήτων.
Συνολικά, οι Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) για τις οποίες έχουν ξεκινήσει οι διαγωνιστικές διαδικασίες ανέρχονται σε 21 (από το φθινόπωρο του 2019 μέχρι σήμερα). [1]
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, είχε ανέφερει σχετικά ότι: «Επιταχύνουμε, με σωστό προγραμματισμό και στη βάση των αρχών της κυκλικής οικονομίας, την υλοποίηση των απαραίτητων υποδομών για την ολοκληρωμένη και ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων που έχει ανάγκη η χώρα μας. Η αλλαγή στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τα απορρίμματα αποτελεί ένα μεγάλο στοίχημα για ολόκληρη την Ευρώπη και συνιστά μια πολύ σημαντική παράμετρο της μετάβασης σε μια πράσινη και βιώσιμη οικονομία. Μια αντίληψη που πρέπει να εδράζεται στο γεγονός ότι τα απορρίμματα είναι φυσικοί πόροι που εάν ανακτηθούν και ανακυκλωθούν μπορούν να αποτελέσουν την πρώτη ύλη για την παραγωγή νέων προϊόντων. Με τις 21 σύγχρονες μονάδες που έχουν δημοπρατηθεί τα τελευταία δύο χρόνια σε όλη τη χώρα, πέρα από τα πολύ σημαντικά οφέλη για τη δημόσια υγεία, το περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία, κάνουμε ένα ακόμη αποφασιστικό βήμα για τον περιορισμό των αποβλήτων που καταλήγουν σε ταφή και την αποτελεσματικότερη εφαρμογή μιας νέας περιβαλλοντικής κουλτούρας».
Πράγματι, η ελληνική κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να αλλάξει άμεσα το τοπίο στη διαχείριση των αποβλήτων καθώς η ανακύκλωση και η κυκλική οικονομία αποτελούν κατεξοχήν στοιχεία της πράσινης μετάβασης και της βιώσιμης ανάπτυξης. Η κυκλική οικονομία εστιάζει στη μείωση των αποβλήτων στο ελάχιστο δυνατό επίπεδο, ενώ η ανακύκλωση βρίσκεται στο επίκεντρο της διαχείρισης των αποβλήτων. [2] Η παραγωγή λιγότερων αποβλήτων στη χώρα, αποτελεί ξεκάθαρα το στόχο του Εθνικού Προγράμματος Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων. [3]
Ουσιαστικά, με 4 έργα προς ολοκλήρωση μέχρι το τέλος τους 2021, ο κλάδος των έργων διαχείρισης απορριμμάτων αποκτά νέα δυναμική (ΜΕΑ Ηλείας, Αλεξανδρούπολης, Θήβας και Ρεθύμνου). Αφορούν κυρίως τη κατασκευή μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων και βιοαποβλήτων (ΜΕΑ και ΜΕΒΑ). Ως δημόσια έργα και ως ΣΔΙΤ, προσελκύουν σημαντικά το ενδιαφέρον των επενδυτών (λχ. ΤΕΡΝΑ, ΑΒΑΞ, Intrakat, Μεσόγειος και Θαλής Περιβαλλοντικές Υπηρεσίες). Όταν ολοκληρωθούν οι 4 ΜΕΑ (Περιφέρειες Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, Στερεάς Ελλάδας, Κρήτης και Δυτικής Ελλάδας), ο αριθμός των νέων σύγχρονων μονάδων που έχουν παραδοθεί θα ανέλθει σε 9. [4]
Έτσι, δίνεται άμεσα λύση στο ακανθώδες ζήτημα της διαχείρισης των αποβλήτων που ταλαιπωρεί τη χώρα. Παράλληλα, αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά οι παθογένειες του παρελθόντος, οι οποίες έχουν εξαιρετικά σημαντικό αντίκτυπο στο περιβάλλον, στην οικονομία, στην υγεία και γενικότερα, στη καθημερινή ζωή των πολιτών στην Ελλάδα.
Άλλωστε, είναι γνωστό το γεγονός ότι η χώρα μας βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις του πίνακα κατάταξης της ΕΕ σχετικά με τη διαχείριση αποβλήτων και ότι πληρώνει πρόστιμα προς την ΕΕ λόγω των παράνομων ΧΑΔΑ και ΧΥΤΥ. Οι χωματερές απελευθερώνουν μεθάνιο που αποτελεί αέριο του θερμοκηπίου. Ανάλογα με τον τρόπο κατασκευής τους, μολύνουν το έδαφος και το νερό. Κατά τη διαδικασία μεταφοράς των απορριμμάτων, απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα και άλλοι ατμοσφαιρικοί ρύποι. Επομένως, με την εν λόγω πολιτική που ακολουθείται στο τομέα των αποβλήτων μειώνεται πρωτίστως η ταφή των απορριμμάτων (περίπου 70%).
Η επεξεργασία των αποβλήτων στις ΜΕΑ εξυπηρετεί περαιτέρω τους στόχους τις αειφορίας, λόγω παραγωγής εδαφοβελτιωτικού υλικού και δευτερογενούς καυσίμου. Παράλληλα, είναι δεδομένη η βελτίωση της εικόνας των περιοχών που βρίσκονται οι ΜΕΑ, η αύξηση του βιοτικού επιπέδου, η μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, η προστασία της υγείας των πολιτών και οι καλύτερες υπηρεσίες καθαριότητας και ανακύκλωσης.
