Το 30% του προϋπολογισμού της ΕΕ ύψους 1,8 τρισεκατομμυρίων ευρώ και το σχέδιο ανάκαμψης για την περίοδο 2021-2027 είναι πλέον διαθέσιμα στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης. Αυτό το ποσό δεν είναι πλέον προς διαπραγμάτευση και τώρα πρέπει να διατεθεί με τον σωστό τρόπο, δήλωσε η Κάντρι Σίμσον Επίτροπος ενέργειας της ΕΕ.
«Φυσικά και κατανοώ την επιθυμία για ένα ακόμη μεγαλύτερο χρηματικό ποσό», δήλωσε η Σίμσον σε εκδήλωση του EURACTIV την Πέμπτη 29 Οκτωβρίου. «Ωστόσο, νομίζω το σημαντικό είναι να έχουμε μια συμφωνία για την πορεία του πακέτου ανάκαμψης και για την ορθή διάθεση των χρημάτων», προσέθεσε.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη της ΕΕ διαπραγματεύονται επί του παρόντος για τον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό και το σχέδιο ανάκαμψης από τον κορονοϊό, του οποίου το συνολικό ποσό αποφασίστηκε μετά από μαραθώνιες συνομιλίες τον Ιούλιο. Σύμφωνα με τη συμφωνία προϋπολογισμού του Ιουλίου, το 30% των κονδυλίων της ΕΕ θα διατεθεί σε πράσινες επενδύσεις. Αυτές συμπεριλαμβάνουν την παραγωγή από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων και την ανάπτυξη δικτύων επαναφόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων σε όλη την Ευρώπη. Έως το 2030, και τα 27 κράτη μέλη θα πρέπει από κοινού να φτάσουν τον σκοπό της παραγωγής του 32% της κατανάλωσης τους από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, και αυτό παρά τις μεγάλες μεταξύ τους υφιστάμενες διαφορές στα επίπεδα παραγωγής καθαρής ενέργειας.
Ωστόσο, αυτή η μετάβαση θα πετύχει μόνο «εάν θεωρείται δίκαια από τους λαούς», επέμεινε η επίτροπος. «Γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά ότι οι χώρες της ΕΕ βρίσκονται σε διαφορετικές αφετηρίες στον δρόμο για τη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα», πρόσθεσε αναφερόμενη στην Πολωνία, η οποία παράγει σχεδόν το 80% της ηλεκτρικής της ενέργειας από πολύ ρυπογόνες μονάδες άνθρακα.
Η μετάβαση στην απεξάρτηση από τον άνθρακα θα απαιτήσει μια σειρά τεχνολογιών, σύμφωνα με τον επικεφαλής της ΕΕ για το κλίμα, Φρανς Τίμμερμανς. Ο Τίμμερμανς στο παρελθόν έχει δηλώσει ότι οι χώρες που βασίζονται στα ορυκτά καύσιμα ενδέχεται να μην μεταβούν κατευθείαν στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά να χρησιμοποιήσουν το φυσικό αέριο ως μεταβατικό καύσιμο απεξάρτησης από τον άνθρακα.
Ωστόσο, οι χώρες πρέπει να χρησιμοποιήσουν τα χρήματα της ΕΕ για να προχωρήσουν προς ένα πράσινο μέλλον αντί να τροφοδοτούν τις ήδη αποτυχημένες βιομηχανίες άνθρακα, δήλωσε ο Jorge Nunez Ferrer, ανώτερος ερευνητής στο Κέντρο Μελετών Ευρωπαϊκής Πολιτικής (CEPS), ένα think tank της ΕΕ. Ο τομέας του άνθρακα συρρικνώνεται, με το 60% των σταθμών να αντιμετωπίζει αρνητικές ταμειακές ροές. Οι απώλειες είναι ανάλογες με τα χρήματα που προσφέρονται σε επίπεδο ΕΕ, δήλωσε ο Ferrer, ο οποίος τόνισε το υψηλό κόστος διατήρησης των μονάδων άνθρακα.
Οι εμπειρογνώμονες της ΕΕ συζητούν επί του παρόντος για θέσπιση κριτηρίων για πράσινα έργα στο πλαίσιο της αειφόρου οικονομικής ταξινόμησης – έναν κανονισμό που στοχεύει στη διοχέτευση ιδιωτικών επενδύσεων σε βιώσιμες βιομηχανίες. Ωστόσο, απαιτείται περισσότερη συνέπεια στα κριτήρια για πράσινα έργα, δήλωσε ο James Watson, γενικός γραμματέας της βιομηχανικής ένωσης Eurogas. Παρόλο που τα όρια εκπομπών άνθρακα σε συγκεκριμένους βιομηχανικούς τομείς εξακολουθούν είναι αντικείμενο διαβούλευσης, ο Watson εξέφρασε την ενόχληση του γιατί τα κριτήρια ιδιωτικών επενδύσεων ενδέχεται να είναι αυστηρότερα από τα κριτήρια δανεισμού που προβλέπει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. «Φαίνεται παράλογο ότι ο ιδιωτικός τομέας θα έχει να αντιμετωπίσει μεγαλύτερες επενδυτικές δυσκολίες ώστε να επενδύσει σε βιώσιμες πηγές ενέργειας σε σύγκριση με τον δημόσιο », είπε.
Ο φόβος της Πολωνίας είναι ότι το φυσικό αέριο δεν θα πληροί τους όρους οπότε και θα χάσει την ιδιωτική χρηματοδότηση που χρειάζεται η χώρα ώστε να μπορέσει να επιταχύνει την σταδιακή κατάργηση του άνθρακα. Ο Wojciech Dabrowski, Διευθύνων Σύμβουλος του πολωνικού ενεργειακού ομίλου PGE , είπε ότι υπάρχουν φόβοι ότι η νέα κατηγοριοποίηση «θα αποκλείσει την υπερσύγχρονη παραγωγή αερίου, θέτοντας ανέφικτα όρια» που θα «αυξήσουν το κόστος του ενεργειακού μετασχηματισμού για τις περιοχές που εξακολουθούν να χρειάζονται την ανάπτυξη του φυσικού αερίου σήμερα ως ένα αντικαταστάτη του άνθρακα”.
Σύμφωνα με τα σχέδια εκπομπών που καθορίζονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή βάσει της ταξινόμησης της πράσινης χρηματοδότησης, οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής που τροφοδοτούνται από φυσικό αέριο δεν θα κατατάσσονται ως βιώσιμες επενδύσεις, εκτός και εάν πληρούν ένα όριο εκπομπών με το οποίο δεν συμμορφώνονται επί του παρόντος. Μια άλλη πηγή χρηματοδότησης κατά την ενεργειακή μετάβαση θα έρθει με τη μορφή κρατικών ενισχύσεων από τις κυβερνήσεις. Το ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις σε έργα ενέργειας και περιβάλλοντος θα αναθεωρηθεί το επόμενο έτος και θα γίνουν επίσης προσαρμογές προκειμένου να υποστηριχθούν έργα πράσινου αερίου, δήλωσε ο Watson.
«Αυτό που λείπει από τις κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις αυτή τη στιγμή είναι το υδρογόνο», είπε. «Νομίζω ότι αυτή είναι μια πολύ μεγάλη παράβλεψη στον κόσμο στον οποίο δραστηριοποιούμαστε», πρόσθεσε, περιγράφοντας το υδρογόνο ως «ένα πολύ βιώσιμο καύσιμο που θα χρησιμοποιούμε σε όλες τις εφαρμογές στην Ευρώπη στο μέλλον». Ωστόσο, οι κρατικές ενισχύσεις θα πρέπει επίσης να αποφύγουν την στήριξη της αποτυχημένης βιομηχανίας άνθρακα, προειδοποίησε ο Ferrer. «Υπάρχουν επίσης τομείς που πιστεύω ότι οι κρατικές ενισχύσεις θα πρέπει να περιοριστούν εάν δεν προσανατολίζονται προς την μετάβαση», είπε.
Πηγή: euraktiv.com