Η πρόσφατη μελέτη με τίτλο «The importance of U.S. national forest roadless areas for vulnerable wildlifespecies», εξέτασε τη σημασία των Περιοχών Άνευ Δρόμων στις ΗΠΑ (The Roadless Rule), για τα ευάλωτα είδη της άγριας ζωής.[1] Το βασικό συμπέρασμα είναι πως, οι περισσότερες περιοχές που εντάχθηκαν στο καθεστώς αυτό, παραμένουν σχεδόν άθικτες και συμβάλουν σημαντικά στη διατήρηση της βιοποικιλότητας στις ΗΠΑ.
Μάλιστα, η έρευνα αναφέρει πως η περαιτέρω εστίαση στις Περιοχές Άνευ Δρόμων (ΠΑΔ), αποτελεί μια στρατηγική επιλογή χαμηλού κόστους με μεγάλα οικολογικά οφέλη
Οι επιστήμονες και οι ακτιβιστές, ζητούν από τις κυβερνήσεις να βοηθήσουν να σταματήσει η απώλεια της βιοποικιλότητας. Στόχοι είναι η προστασία του 30% της γης και των υδάτων έως το 2030 και του 50% έως το 2050. Η κυβέρνηση Μπάιντεν, ενέκρινε την αύξηση του ενδιάμεσου στόχου. Ωστόσο, η κυβέρνηση Τραμπ αφαίρεσε 9 εκατομμύρια στρέμματα του Εθνικού Δρυμού Τόνγκας της Αλάσκας (Tongass National Forest) από τις ΠΑΔ. Πρόκειται για μια ενέργεια που ο σημερινός Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, προσπαθεί να αναιρέσει.[2]
Στη χώρα μας, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας παρουσίασε πρόσφατα το μεγάλο έργο της ελληνικής κυβέρνησης: τα «Απάτητα Βουνά». Τα έξι πρώτα βουνά που εντάχθηκαν σε καθεστώς αυξημένης περιβαλλοντικής θωράκισης είναι τα ακόλουθα: Σάος, Σμόλικας, Τύμφη, Ταΰγετος, Λευκά Όρη, Χατζή. Πλέον, απαγορεύεται η διάνοιξη νέων δρόμων και οι παρεμβάσεις που μεταβάλλουν ή αλλοιώνουν το φυσικό περιβάλλον
Για τον Όλυμπο, εκδόθηκε το Προεδρικό Διάταγμα προστασίας του Εθνικού Δρυμού που ορίζει Περιοχές Άνευ Δρόμων (ΠΑΔ) τον πυρήνα του. Επιπρόσθετα, ανακαλούνται αυτόματα οι άδειες για όλα τα έργα ΑΠΕ στα τμήματα της ελληνικής επικράτειας που χαρακτηρίζονται Περιοχές Άνευ Δρόμων (ΠΑΔ). Γενικότερα, η ελληνική κυβέρνηση είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένη απέναντι στα περιβαλλοντικά ζητήματα. Η βιώσιμη ανάπτυξη και η πράσινη μετάβαση αποτελούν στρατηγική επιλογή.
Υπενθυμίζεται ότι, οι ΗΠΑ είναι η πρώτη χώρα στον κόσμο που οι μεγάλες εκτάσεις δασών χωρίς δρόμους προστατεύονται δια νόμου (The Roadless Rule).[3] Από το 2001, θεσμοθετήθηκαν σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Το 2% της ηπειρωτικής γης -237.000 τ.χλμ- θα παραμείνει χωρίς δρόμους. Ουσιαστικά, επιτρέπονται χρήσεις όπως το κυνήγι και το κάμπινγκ αλλά περιορίζεται η διάνοιξη δρόμων και η εμπορική υλοτομία. Ορισμένες από αυτές τις περιοχές έχουν υποβαθμιστεί, για παράδειγμα, από τη βόσκηση των ζώων που επιτρέπεται. Ωστόσο, οι περισσότερες εκτάσεις παραμένουν άθικτες.[3]
Οι ΠΑΔ αποτελούν για τις ΗΠΑ δημόσιες εκτάσεις που περιλαμβάνουν μερικά από τα τελευταία άγρια και οικολογικά άθικτα δάση της χώρας. Η Ελλάδα, βασίστηκε σε αυτό το παράδειγμα και έγινε η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που εισήγαγε ειδικό καθεστώς αυστηρής προστασίας για τους ορεινούς της όγκους. Έτσι, δημιουργείται μια σύγχρονη οπτική για τα περιβαλλοντικά ζητήματα αλλά και μια νέα κουλτούρα για την προστασία των δασών
Την περίοδο 2006- 2013, επιχειρήθηκε άρση της δικαιοδοσίας της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης για τον καθορισμό των Περιοχών Άνευ Δρόμων (ΠΑΔ). Η προσφυγή απορρίφθηκε το 2013 και ο κανονισμός δεν μπορεί πλέον να προσβληθεί. Πράγματι, τα εδάφη παραμένουν άθικτα και έχουν ελάχιστες αντικρουόμενες χρήσεις. Σύμφωνα με το Αμερικανικό Δίκαιο, η δασική υπηρεσία είναι αυτή που χαρακτηρίζει μια έκταση ως Περιοχή Προστασίας Άγριας Ζωής (Wilderness Area).
Στις ΗΠΑ, στόχος είναι να ενισχυθεί περισσότερο ο θεσμός των ΠΑΔ. Ένας τρόπος θα ήταν, κατά το σχεδιασμό της διαχείρισης δασικής γης, οι ΠΑΔ να χαρακτηρίζονται έρημος από το Κογκρέσο. Μέχρι το Κογκρέσο λάβει αποφάσεις, η δασική υπηρεσία θα μπορούσε να τη διαχειρίζεται ως de facto έρημο. Αυτός ο χαρακτηρισμός, θα απαγόρευε σχεδόν κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα, με εξαίρεση την έρευνα και την αναψυχή.[4] [5]