Κατόπιν της επίθεσης λύκου σε σκύλο στο καταφύγιο «Μπάφι», επανήλθε στο προσκήνιο η συζήτηση για την άγρια ζωή και την επανεμφάνισή της στον Εθνικό Δρυμό της Αττικής.[1] Οι λύκοι και τα λοιπά είδη που εξέλιπαν, σταδιακά επανακάπτουν στα ελληνικά δάση και στην υπόλοιπη Ευρώπη.[2] Στην περίπτωση του λύκου, έπαιξε ρόλο η αύξηση του αγριόχοιρου, του ζαρκαδιού και του Κόκκινου Ελαφιού (στη Πάρνηθα).
Το φαινόμενο της επανεμφάνισης, θεωρείται απόλυτα φυσιολογικό. Σε αυτό το γεγονός, συνέβαλαν κυρίως το νομικό καθεστώς προστασίας της άγριας ζωής και η εγκατάλειψη της υπαίθρου. Παρά ταύτα, πολλά βήματα πρέπει να γίνουν ώστε να αντιμετωπιστεί η απώλεια της βιοποικιλότητας, ο ρυθμός της οποία βαίνει αυξανόμενος λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Η ελληνική κυβέρνηση, συνυπολογίζοντας αυτό το εξαιρετικά σημαντικό πρόβλημα, προχώρησε άμεσα σε μια πρωτοπορία: στη θεσμοθέτηση και στον ορισμό των «Απάτητων Βουνών». Ουσιαστικά, απαγορεύεται η διάνοιξη νέων δρόμων και οι παρεμβάσεις που μεταβάλλουν ή αλλοιώνουν το φυσικό περιβάλλον.[3] Οι περιοχές, υπάγονται σε καθεστώς υψηλής προστασίας.
Τα έξι βουνά που εντάσσονται στη πρωτοβουλία είναι τα: Σάος, Σμόλικας, Τύμφη, Ταΰγετος, Λευκά Όρη, Χατζή. Για τον Όλυμπο, εκδόθηκε το Προεδρικό Διάταγμα προστασίας του Εθνικού Δρυμού που ορίζει Περιοχές Άνευ Δρόμων (ΠΑΔ) τον πυρήνα του. Αυτό συμβαίνει πρώτη φορά στη χώρα και αποτελεί κάτι εξαιρετικά σύγχρονο και αποτελεσματικό.
Η Ελλάδα έγινε η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που θεσμοθέτησε τις λεγόμενες Περιοχές Άνευ Δρόμων (ΠΑΔ). Γενικότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υποβάλλει πρόταση για νομικά δεσμευτικούς στόχους για την αποκατάσταση της φύσης της ΕΕ το 2021. Με τη θεσμοθέτηση των «Απάτητων Βουνών», η χώρα μας ακολουθεί προληπτικά την προαναφερθείσα πολιτική αποκατάστασης
Στις ΗΠΑ, οι μεγάλες εκτάσεις δασών χωρίς δρόμους προστατεύονται δια νόμου από το 2001 (The Roadless Rule).[3] Θεσμοθετήθηκαν σε ομοσπονδιακό επίπεδο και το 2% της ηπειρωτικής γης -237.000 τ.χλμ- θα παραμείνει χωρίς δρόμους. Την περίοδο 2006- 2013 επιχειρήθηκε άρση της δικαιοδοσίας της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης για τον καθορισμό των ΠΑΔ. Η προσφυγή απορρίφθηκε το 2013 και ο κανονισμός δεν μπορεί πλέον να προσβληθεί. Σύμφωνα με το Αμερικανικό Δίκαιο, η δασική υπηρεσία χαρακτηρίζει μια έκταση ως Περιοχή Προστασίας Άγριας Ζωής (Wilderness Area).
Οι επιστήμονες στην Ελλάδα, έχουν προτείνει ως δείκτη για τον εντοπισμό των ΠΑΔ σε ευρωπαϊκό επίπεδο τη θεσμοθέτηση του 2% του εδάφους της Ευρώπης ως ΠΑΔ (European Roadless Rule), υπογραμμίζοντας την ανάγκη αποθάρρυνσης έργων και δραστηριοτήτων που απαιτούν διάνοιξη νέων δρόμων σε φυσικά οικοσυστήματα και έχουν μεγάλο οικολογικό αποτύπωμα. Επίσης, οι ΠΑΔ μπορούν να θεωρηθούν κριτήριο για την επιλογή αυστηρά προστατευόμενων ζωνών ή νέες ζώνες σύνδεσης περιοχών του δικτύου Φύση 2000.
Διεθνείς περιβαλλοντικοί οργανισμοί (λχ. WWF) εκτιμούν ότι θα υπάρξει ενσωμάτωση στους διεθνείς στόχους που θα τεθούν από τη σύνοδο των Ηνωμένων Εθνών για τη βιοποικιλότητα στην Κίνα τον Μάιο του 2022. Ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το περιβάλλον, Φρανς Τίμερμανς, έλαβε επιστολή ώστε να γίνουν οι ΠΑΔ τμήμα της ευρωπαϊκής πολιτικής και των στόχων για το 2030, αλλά και της ευρωπαϊκής πράσινης συμφωνίας.
Η Ευρωπαϊκή Στρατηγική της Βιοποικιλότητας με ορίζοντα το 2030, θέτει ως στόχο την αύξηση των προστατευόμενων περιοχών στο 30% του ευρωπαϊκού εδάφους και την «αυστηρή προστασία» του 10% αυτής της έκτασης. Σύμφωνα με το Science for Environment Policy Future Brief (European Commission), δεν δεσμεύεται γη, παρά μόνο εάν δεν υπάρχει άλλη λύση, αν είναι μεγάλη ανάγκη και με παράλληλη αποκατάσταση των ήδη υφιστάμενων κατακερματισμένων επιφανειών.
Η Ευρώπη, έχει θέσει ήδη από το 2011 το στόχο της μη αύξησης των τεχνητών επιφανειών στο έδαφός της έως το 2050 (no net land take).[4] Παρά ταύτα, μελετάει τις ΠΑΔ ώστε να ενσωματωθούν στους στόχους της ευρωπαϊκής πράσινης συμφωνίας.