του Δ. Κωνσταντακόπουλου*
Από τους ανεμοστρόβιλους στην Αμερική μέχρι τις καταρρακτώδεις βροχές στην Κίνα κι από τους καύσωνες στην Αρκτική ζώνη μέχρι τις ξηρασίες στην Αφρική, ο θεός του κλίματος ειδοποιεί τους ανθρώπους για την κόλαση που έρχεται. Δυστυχώς όμως οι περισσότεροι αρμόδιοι κάνουν ότι τον ακούνε, δεν τον ακούνε όμως.
Πέντε διεθνείς οργανισμοί εξέδωσαν επείγουσα έκκληση βοήθειας (Joint Alert) ζητώντας να αποσταλεί άμεσα ανθρωπιστική βοήθεια στην ανατολική Αφρική, όπου η κλιματική αλλαγή έχει προκαλέσει ξηρασία που απειλεί άμεσα τη ζωή και το βιοτικό επίπεδο είκοσι εκατομμυρίων ανθρώπων. Είναι η πρώτη φορά εδώ και τέσσερα χρόνια που εξεδόθη τέτοια επείγουσα προειδοποίηση για κίνδυνο πολύ εκτεταμένης πείνας.
Η έκκληση για βοήθεια εξεδόθη από το Δίκτυο Έγκαιρης Προειδοποίησης για την Πείνα (Famine Early Warning Systems Network, FEWS NET), την Διακυβερνητική Αρχή για την Ανάπτυξη της Κλιματικής Πρόβλεψης (ICPAC), τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του ΟΗΕ, το Πρόγραμμα Τροφίμων του ΟΗΕ (WFP) και το European Joint Research Center.
Η Κένυα, η Σομαλία και η Αιθιοπία αντιμετωπίζουν ήδη σοβαρές ελλείψεις νερού, αυξημένες τιμές τροφίμων και περιορισμένη διαθεσιμότητα τροφίμων, εξαιτίας του ότι είχαν επανειλημμένως φτωχές σοδειές, θανάτους ζώων και ταχέως αυξανόμενη τροφική ανασφάλεια.
Η ανασφάλεια τροφίμων λόγω της ξηρασίας έρχεται να προστεθεί στην ανασφάλεια τροφίμων (food insecurity) μεγάλης κλίμακας λόγω συγκρούσεων. Πάνω από 20 εκατομμύρια άνθρωποι στην περιοχή θα χρειασθούν ανθρωπιστική βοήθεια για την αντιμετώπιση των συνδυασμένων αποτελεσμάτων των συγκρούσεων και της ξηρασίας.
Ήδη, κατά τη διάρκεια του 2020 και του 2021, το πολυετές φαινόμενο La Niña, που ισχυροποίησε η κλιματική αλλαγή, συνέβαλε στο να παρατηρηθεί μια πολύ σπάνια ξηρασία κατά τη διάρκεια τριών διαδοχικών εποχών (τo La Niña είναι ένα σύνθετο καιρικό φαινόμενο που σημειώνεται κάθε μερικά χρόνια ως αποτέλεσμα διακυμάνσεων της θερμοκρασίας του Ειρηνικού Ωκεανού).
Καθώς η περιοχή εισέρχεται σε μια μακρά ξηρά περίοδο, οι θερμοκρασίες της επιφάνειας είναι αρκετά πάνω από τις κανονικές και η βλάστηση έχει ξεραθεί. Με αυξημένη την πιθανότητα μιας αρκετά πιο ζεστής, τού κανονικού, περιόδου ξηρασίας στις αρχές του 2022, το Κέρας της Αφρικής στα ανατολικά της ηπείρου κινδυνεύει να γνωρίσει τέσσερις συνεχόμενες περιόδους ξηρασίας, κάτι που δεν έχει παρατηρηθεί ποτέ άλλοτε από το 1981, που άρχισε η συστηματική δορυφορική παρακολούθηση.
Από τα τέλη του 2016, σημειώθηκε μια αλληλοδιαδοχή εξαιρετικά ξηρών και εξαιρετικά υγρών εποχών. Οι τελευταίες μάλιστα προκάλεσαν μια σειρά καταστρεπτικών αποτελεσμάτων, όπως πλημμύρες, μετακινήσεις πληθυσμών και μια επιδρομή ακρίδων που προκάλεσε πολύ μεγάλες ζημιές. Όλα αυτά προκάλεσαν απώλειες τροφίμων που επηρέασαν 3,4 εκατομμύρια ανθρώπους. Σε όλα αυτά ήρθε να προστεθεί και ο κορονοϊός, που δημιούργησε μαζικές οικονομικές αναστατώσεις μαζί με τις άμεσες υγειονομικές του συνέπειες.
To Joint Alert των πέντε οργανισμών ζητά εκτεταμένες και συντονισμένες ανθρωπιστικές δράσεις από κυβερνήσεις και δωρητές για να σωθούν οι ζωές και να προστατευθούν τα επίπεδα ζωής και υπογραμμίζει ακόμα μια φορά ότι τα αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής στην Ανατολική Αφρική προκαλούν παγκόσμιους κινδύνους.
Η συνέχιση και ισχυροποίηση των καταστροφικών συνεπειών της κλιματικής αλλαγής στην Αφρική, αν δεν αντιμετωπισθούν, θα προκαλέσουν αναπόφευκτα νέες συγκρούσεις και αστάθεια, τρομοκρατία, ασθένειες που δεν γνωρίζουν σύνορα και προσφυγικά κύματα προς την Ευρώπη.
Παρόλο που το θέμα του κλίματος έχει μπει στην πολιτική ρητορεία των κυβερνήσεων, πολλά περισσότερα πρέπει να γίνουν. Η επιστήμη προειδοποιεί ότι αν δεν ληφθούν ικανοποιητικά μέτρα εντός της παρούσης δεκαετίας δεν θα μπορεί μετά να αντιστραφεί η πορεία προς την καταστροφή. Όταν θα συνειδητοποιήσουμε τι θα γίνει θα είναι πολύ αργά για να το σταματήσουμε.
* Ο Δημήτρης Κωνσταντακόπουλος είναι δημοσιογράφος
Πηγή- Αναδημοσίευση: ΑΠΕ- ΜΠΕ